Ürojinekoloji kadın pelvik organlarının idrar kaçırma , sarkma vb. problemlerini inceleyen kadın hastalıkları ve doğum ihtisasının bir yandalıdır. Görece diğer birçok branşa göre oldukça yeni sayılan bu dalın resmi tarihi çok eskilere gitmiyor. Modern tıptaki gelişmelere paralel olarak Kadın hastalıkları başlığı altında incelenen bu dalın hastalıkları ile ilgili ayrı bir fellowship programı yapılma zorunluluğu ABD ‘nde bile 1996 yılına tekabül eder. Ülkemizde henüz bir üst ihtisas ya da yan-dal olarak kabul edilmemiş olan bu branş ile ilgili çalışmalarımız Türk Ürojinekoloji ve Pelvik Rekonstrüktif Cerrahi Derneği eşliğinde bakanlık nezdinde devam etmektedir. Umarız yakın bir gelecekte kadın hastalıkları ve doğum uzmanları bu konuya ilgi duydukları zaman resmi olarak eğitim alabilecekleri eğitim merkezleri olur.
Bütün pelvik taban hastalıkları, özellikle idrar kaçırma, hastanın yaşam kalitesini düşüren ve sosyal yaşamı etkileyen problemlerdir. Yaşam süresinin gittikçe uzadığı modern tıbbın imkanlarının insanlığın hizmetine sunulduğu bu çağda yaşam kalitesini etkileyen hastalıklar konusunda da kayda değer bir algı değişimi olmuştur. Eskiden, önce sağlık olsun denilip, ikinci plana atılabilen yaşam kalitesi ile ilgili beklentiler de değişen algıyla beraber yükselmektedir. Artık daha uzun , daha sağlıklı ve ancak daha konforlu bir yaşam istemek herkesin hakkı olarak görülmektedir. Hastaların gördükleri tedavilerden memnuniyetlerini değerlendirmek için de yaşam kalitesini sorgulayan anketler klinik kullanıma girmiştir. Değişik hastalıkların yaşam kalitesine etkileri için etkinliği ölçülmüş, geçerliliği kanıtlanmış ölçekler artık vazgeçemediğimiz klinik araçlar haline gelmiştir.
Uluslararası geçerliliği olan bu ölçekler sayesinde bilimsel camiada da yapılan tedavi veya ameliyatların hasta yaşam kalitesi üzerine etkisi ölçülerek bilimsel ilerlemelerin ivmesi arttırılmıştır. Ürojinekoloji adından da anlaşılacağı üzere bazı disiplinleri içinde barındırır. Jinekolojinin yanı sıra Üroloji ve Genel Cerrahinin kalın barsağın son kısmını ilgilendiren Proktoloji bölümü, Fizik Tedavi ve bazı temel bilimler ürojinekoloji içerisinde yer alır. İdrar kaçırma ve pelvik organ sarkması çok sık rastlanılan hastalıklar olmasına rağmen özellikle idrar kaçırma konusunda hastaların çok nadiren başvuru yaptığı hastalıklardır. Kadın olmanın, çocuk doğurmanın, menapozun, yaşlanmanın doğal sonucu olarak görülen bu rahatsızlıkların aslında bir tedavisi olduğunu bilmek ve toplumda ne kadar sık görüldüğünü fark etmek kadınlara doktora başvuru konusunda cesaret verebilir. Pelvik taban hastalıkları, hipertansiyondan, depresyondan ve şeker hastalığından daha sık görülmektedir. Üç erişkin kadının birinde hipertansiyon, yirmi erişkin kadında bir depresyon, on kadından birinde de şeker hastalığı görülürken; iki kadından birinden daha fazlasında bir pelvik taban hastalığı görülmektedir.
Ürojinekolojinin uğraştığı hastalıklar nelerdir ?
- Sistosel (İdrar kesesinin sarkması)
- Rektosel ( Kalın barsağın son kısmının sarkması)
- Enterosel (İnce barsakların sarkması)
- Uterus prolapsusu
- İdrar kaçırma
- Aşırı Aktif Mesane
- Ağrılı Mesane Sendromları (İnterstisyel Sistit)
- İşeme zorlukları
- İdrar retansiyonu
- Sık tekrarlayan İdrar Yolu Enfeksiyonları
- Dışkılama zorlukları
- Dışkı tutamama
- Ağrılı ilişki
- Vajinal agenezis ( vajinanın doğuştan olmayışı)
- Vajinal septum ( Vajinada doğuştan bir bölme olması)
- Veziko-vajinal, Veziko-uterin, veziko-kutanöz fistüller
- Rekto-vajinal, rekto-kutanöz fistüller
- Liken Planus, Liken sklerozuz et Atrofikus gibi cilt hastalıkları
Ürojinekolojik hastalıkların tanısında:
- Ayrıntılı bir hikayenin alınması
- Detaylı jinekolojik muayene
- Genel fizik muayene (şeker astım ve nörolojik problemlerin araştırılması)
- Laboratuar testleri (idrar tetkiki, idrar kültürü, açlık kan şekeri)
- İdrar kaçırma için yapılacak diğer spesifik testler (POPQ testi, q tip testi, stres testi, ped testi, ürodinamik çalışmalar, işeme günlüğü vb.)
- Gerekli durumlarda radyolojik tetkikler (ultrason magnetic rezonans vb) veya sistoüretroskopi istenebilir.
